Jenis Cerita Jawa :
Fabel : isine crita bab kewan
Mite : isine crita bab roh alus/ dewa
Legenda: isine crita bab asal usul papan panggonan
Sage : isine crita kang ana unsur sejarahe
Wewaton ,paugeran, aturan tembang macapat :
Guru lagu : tibane swara ing pungkasan gatra
Guru gatra : cacahe gatra/ baris saben sapada( sabait )
Guru wilangan: cacahe wanda ( suku kata ) saben sagatra
Serat Wulangreh
Karipta dening Sinuwun Pakubuwana IV
Ditulis ing akasara jawa
Wujude pupuh tembang macapat lan tembang tengahan
Gunane kanggo piwulang marang putra putri pakubuwana IV lan abdi dalem kraton surakarta.
Serat wulangreh ditulis ing 13 pupuh tembang macapat lan tengahan
Piwulang ing serat wulangreh : - Bab Tatakrama, ngendhaleni hawa nepsu, bekti marang Gusti Allah SWT, mangerteni bab ala lan becik,
Lan kudu pinter milih kanca lan guru
Bab kang magepokan / ana gandheng cenenge karo tembang macapat
1. Cakepan : rerangening ukara kang wujud syair tembang
2. Paugeran, wewaton, aturan : wujud guru lagu,wilangan, gatra
3. Pada : bait (satembang )
4. Pupuh : dumadi sangka tembang macapat kang sajenis paling sithik rong pada( dua Bait tembang )
5. Titio laras: Tuntunan nglagokake tembang macapat
6. Laras : rasa nglagokake tembang bab dhuwur cendheke swara
Gladhen Ing Pasinaon.
Wansulana pitakon ngisor Iki !
1. Sapa kang nripta serat wulangreh iku ?
2. Tembang macapat iku ana pira ?
3. apa sing diarani teks natrasi ?
4. kanggo dsapa piwulang serat wulangreh iku ?
5 apa paugerane tembang macapat iku ?
6. apa paugerane tembang macapat pangkur iku ?
7. Diripta nganggo aksara apa serat wulangreh iku ?
8. Serat wulangreh ditulis awujud tembang apa lan apa ?
9. apa tegese tembung ngisor iki ...
a. Winarna........
b. Lelabuhan.......
c. Ratri.......
d. prayoga.......
e. Adat waton.....
f. Datan......
g. Anendra.......
h. Miwah......
10. Miwah ta sabarang karya, ing prakara kang gedhe kalawan cilik, papat iku aja kantun, kanggo sadina-dina, rina wengi nagara miwah ing dhusun, kabeh kang padha ambegan, papat iku datan kari. Coba gawenen basa gancaran( disalin g ing terjemahan bebas ) !
Apa isine tembang ing dhuwur !
